روشن تر شدن قسمتهای سبز گیاه – تغییر رنگ برگهای پیر به رنگ سبز روشن و علائم شدیدتر رنگ برگ به زردی می گراید و سرانجام موجب مرگ برگ می شود.علائم زیادی: افزایش نیتروژن باعث تولید گیاه پر آب و ضخیم و در نتیجه تغییر رنگ شاخ و برگ به رنگ سبز تیره می شود. همچنین گیاه نسبت به بیماریها و آفات حساسیت زیادی پیدا می کند.افزایش نیتروژن در محصولات میوه ای باعث آسیب شکوفه و گل می شود و کیفیت محصول را کاهش می دهد.بهترین میزان برای یونهای نیترات ۷۵% و برای آمونیوم۲۵% می باشد.
در سیستم های چرخه ای ۵% آمونیوم از کل نیتروژن کافی است ولی در سیستم های غیر چرخه ای یک درصد بیشتری احتیاج است.افزایش غلضت نیترات باعث کاهش تعداد تارهای کشنده ریشه نیز می شود. اگر منبع اصلی تامین نیتروژن آمونیوم با شد می تواند گیاه را مسموم کند. آثار این مسمومیت در ساقه و برگها توسعه پیدا می کند و برگها به صورت پیاله ظاهر می شوند و همچنین بافت های آوندی خراب می شوند. آمونیوم مانع از عملکرد کلسیم، که برای نگهداری دیواره سلولی لازم است می شود در نتیجه گیاه پژمرده می شود. اگر شاخه های مبتلا شده را از وسط ستون ریشه ای ببریم یک محیط سیاه و فاسد از بافت پیوندی را مشاهده می کنیم.غلظت نیتروژن در اکثر فرمولهای محلول غذایی بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ mg/l است و نسبت نیترات به آمونیوم در حدود ۳ یا ۴ به ۱ است .
منابع نیتروژن عبارتند از : منو یا دی هیدروژن فسفات آمونیوم به عنوان معمولی ترین منبع تهیه آمونیوم می باشد. ولی در کل از نیترات کلسیم ، نیترات پتاسیم و اسید نیتریک برای تهیه نیترات و از نیترات آمونیوم برای تهیه آمونیوم استفاده می شود .
فسفر
میزان فسفر در گیاهان از ۰٫۲ تا ۰٫۵ درصد در ماده خشک تغییر می کند.علائم کمبود: اولین علامت کمبود در رشد دیده می شود و سپس برگهای پیرتر به رنگ زرشکی سیر(ارغوانی) تبدیل می شوند.علائم زیادی: اگر از ۱% در ماده خشک بیشتر باشد باعث مسمومیت فسفر می شود. مسمومیت فسفر بر روی سایر عناصر مانند آهن، منگنز و روی تاثیر می گذارد.غلظت فسفر در محلول غذایی: در اکثر فرمولهای غذایی غلظت فسفر بین ۳۰ تا ۵۰ mg/l می باشد. شکل فسفر در محلول غذایی به صورت منو یا دی هیدروژن فسفات است.
پتاسیم
میزان پتاسیم در گیاه ۲ تا ۳ درصد در ماده خشک تغییر می کند.علائم کمبود: کاهش رشد و کلورز حاشیه ای. علائم کمبود پتاسیم مانند سوختگی برگ است به صورتی که در کنار برگها بیشتر است. در اکثر فرمولهای محلول غذایی غلظت پتاسیم در حدود ۲۰۰ mg/l و به صورت کاتیون است.منابع تهیه پتاسیم: نیترات پتاسیم – سولفات پتاسیم یا کلرید پتاسیم
کلسیم
میزان کلسیم در گیاهان در حدود ۰٫۵ تا۲% در ماده خشک است.علائم کمبود: کمبود کلسیم به صورتی است که برگها به رنگ قهوه ای و یا سیاه ظاهر می شوند و حاشیه برگها نیز در هم فرو می روند. یکی دیگر از تاثیرهای کمبود کلسیم مرگ و پوسیدگی شکوفه و گل است.علائم زیادی: باعث کمبود کاتیونهای مهم مثل پتاسیم و منیزیم می شود. غلظت کلسیم در اکثر محلول های غذایی در حدود ۲۰۰ mg/l می باشد.مهمترین منابع تهیه کلسیم در محلول غذایی نیترات کلسیم می باشد. در صورتی که حلالیت در آب کم باشد می توان از سولفات کلسیم به عنوان یک منبع تکمیلی استفاده کرد.
منیزیم
میزان منیزیم در گیاه باید حدود ۰٫۵ تا ۱درصد باشد. منیزیم در ساختار کلروفیل موجود است.علائم کمبود: کلروز داخلی برگهای پیر. غلظت منیزیم حدود ۵۰ mg/l و به شکل +mg2 در محلول غذایی است. منبع تهیه منیزیم سولفات منیزیم است.
گوگرد
حجم گوگرد در گیاهان در حدود ۰٫۱۵ تا ۰٫۵ درصد در ماده خشک است.علائم کمبود گوگرد شبیه نیتروژن است به صورتی که تمام گیاه به رنگ سبز روشن تغییر می کند. غلظت گوگرد در بیشتر محلول های غذایی ۵۰ mg/l به صورت یون سولفات است. نمک های سولفات پتاسیم، منیزیم و آمونیوم از مهمترین منابع تهیه گوگرد است.
بور
غلظت مناسب بور در حدود ۵۰ تا ۱۰ mg/kg در ماده خشک است.علائم کمبود: کاهش رشد و آسیب قسمتهای فوقانی گیاه و ریشه علائم زیادی : بی رنگی و لکه دار شدن حاشیه برگها و همچنین مرگ حاشیه برگهاغلظت بر در انواع محلولهای غذایی در حدود ۰/۳ mg/l می باشد. اسید بوریک یکی از منابع تهیه بر است.
کلر
غلظت کلر در برگها حدود ۰.۱۵ درصد است. میزان بیش از ۱ درصد برای اکثر میوه جات زیاد خواهد بود.علائم کمبود: ازدیاد نمک در محیط – علائم مسمومیت سوختگی برگها یا حاشیه آنها و همچنین زردی بی موقع برگها است.برخی از منابع تامین کلر عبارتند از : کلرید پتاسیم یا کلرید کلسیم – اگر غلظت کلر در محلول زیاد باشد مانع از جذب یونهای دیگر مانند نیترات می شود.
مس
میزان مطلوب مس در حدود ۱۰ تا ۲۰ mg/kg در (ppm) ماده خشک است. مس در فتوسنتز و همچنین در ترکیب پروتئین کلروپلاست نقش دارد. مس بعنوان یک آنزیم فعال کننده شناخته می شود.علائم کمبود: توقف رشد گیاهان و کلروز برگهای پیر از علائم کمبود مس است . همچنین در رشد محصولات میوه ای تاثیر می گذارد و محصولات آنها از حالت طبیعی کوچکتر هستند.غلظت مطلوب در محلول غذایی ۰٫۰۰۱ تا ۰٫۰۱ mg/l می باشد. میزان بیشتر از ۴ mg/l در محلول غذایی باعث شیوع بیماری های قارچی می شود.منبع تهیه مس سولفات مس می باشد.
آهن
میزان مناسب آهن در اکثر محصولات حدود ۱۰۰تا ۲۰۰ mg/kg در (ppm) ماده خشک است.علائم کمبود: کم شدن رنگ سبز گیاه بدلیل کاهش کلروفیل. تفاوت علائم کمبود آهن با منیزیم در این است که کمبود آهن ابتدا در برگهای جوان ظاهر می شود ولی منیزیم در برگهای پیر زودتر مشاهده می شود.منابع تهیه:FeEDTA به عنوان معمولی ترین منبع و آهن های دیگر به صورت مرکب هستند. مثل سولفات آهن، فسفات آهن که شکل های غیر آلی آهن هستند و سیترات آهن و تارتارات آهن که دو شکل آلی آهن هستند.
منگنز
میزان مطلوب منگنز در میوه جات حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ mg/kg در (ppm) ماده خشک است.علائم کمبود: در برگهای جوان به شکل یک کلروز داخلی و میانی نمایان می شود.علائم زیادی: به صورت نقاط قهوه ای در بعضی از برگهای پیر و یا لکه های سیاه رنگ روی شاخه و میوه ظاهر می شود.این علائم در کمبود آهن نیز مشاهده می شوند که برای اطمینان یک تجزیه گیاهی لازم است.غلظت منگنز در حدود ۰٫۵تا ۱ mg/l در (ppm) در گیاه وجود دارد و برای تهیه آن از سولفات منگنز استفاده می شود.
مولیبدن
مولیبدن در حدود ۰.۵ تا ۱ mg/kg در (ppm) در گیاه وجود دارد.مولیبدن یک ترکیب مهم در دو آنزیم است. آنزیم تثبیت نیتروژن و احیاء یون نیترات.علائم کمبود: این علائم شبیه کمبود نیتروژن است و رشد و نمو گل کم می شود.افتادگی گل کلم یکی از نمونه های کمبود مولیبدن است.در بیشتر فرمولهای محلول غذایی غلظت آن حدود ۰٫۵ mg/l در (ppm) و به شکل آنیون -MoO42 در محلول موجود است.منبع تهیه: مولیبدات آمونیوم
روی
روی غلظت آن۵۰ تا ۲۰ mg/kg در (ppm) در ماده خشک موجود است.شبیه یک کلروز داخلی در برگهای تازه یافت می شود و باعث شکستگی و پارگی بعضی از برگها می شود. زیادی روی باعث کمبود آهن می شود.غلظت در محلول غذایی: در بیشتر فرمولهای غذایی میزان آن ۰.۰۵ mg/l در (ppm) و به صورت کاتیون دو ظرفیتی است.منبع تهیه : سولفات روی